Vinarija Vinogradi Urošević Banoštor

Vinarija Vinogradi Urošević je porodična vinarija iz lepog fruškogorskog sela Banoštor na Dunavu, koja se preko 100 godina bavi proizvodnjom grožđa i vina. Banoštor je lepo uređeno sremsko “vinsko” selo vrednih domaćina, 28 kilometara od Novog Sada i oko 85 kilometara od Beograda. Skelom preko Dunava se brzo stiže u Bačku Palanku, a do granice sa Hrvatskom ima manje od 15 kilometara. Najraniji podatak o postojanju vinskog podruma na mestu današnje Vinarije i vinskog podruma Urošević u Banoštoru potiče iz 1905. godine. Vinogradi vinarije porodice Urošević prostiru se na površini od 5ha na kojima se uzgajaju sorte italijanski rizling, rajnski rizling, vranac, cabernet franc, frankovka, slankamenka, župljanka i merlot. Područje na kojima se nalaze vinogradi Urošević graniče se sa jedne strane rekom Dunav, a sa druge strane blagim padinama Nacionalnog Parka – planine Fruške gore, što ga, uz reljef, klimu i odgovarajuće zemljište čine idealnim za uzgoj vinove loze. Stoga ovde u Banoštoru uspešno radi nekoliko malih vinarija, koje dobrim vinima i srdačnim dočekom gostiju pružaju pravu sliku o ovom malom fruškogorskom selu sa par stotina stanovnika. Klimu sela Banoštora na kome se nalazi Vinarija Urošević odlikuju ravnomerna temperaturna kolebanja, a refleksija i blagodeti sunca koje se ogleda na vodi Dunava pogoduje gajenju mnogih sorti vinove loze. Zbog toga se kaže da su banoštorska vina – „vina dva sunca“.

Selo Banoštor na Dunavu ima veoma zanimljivu prošlost, koja je nedovoljno poznata. Zahvaljujući posvećenim istraživačima srpske istorije, nalazimo na brojne istorijske zapise vredne pažnje, među kojima su nasleđe i zapisi pravoslavnog teologa i istoričara Radoslava Grujića, koji je zaslužan za pronalaženje zemnih ostataka cara Dušana i spasavaje moštiju kneza Lazara i kralja Uroša od ustaša. Grujić navodi : ”Prema pismima pape Inoćentija III od 1198. i 1204., u Sremu je tada postojao samo jedan manastir latinskog obreda. To je bio manastir Kew, docnije nazvan banov manastir – Bani monasterium, čije je ime i danas sačuvano u imenu sela Banoštor, na Dunavu, više Čerevića. Njega je podigao Srbin Beluš, čiveni ban hrvatski i palatin ugarski (1142-1163), a sin velikog srpskog župana Uroša I. Posvetio ga je svetom arhiđakonu i prvomučenku Stefanu – zaštitniku srpskih vladalaca iz potonje dinastije Nemanjića i uredio ga za 30 monaha benediktovaca. Krajem trećeg decenija 13. veka, 1229. godine,  odobrio je papa dase u taj manastir smesti novoosnovana rimokatolička Sremska biskupija sa zadatkom da po mogućstvu – si fieri potest – ”Slovene i Grke” nastanjene u Sremu obraća na ”obred latinski i poslušnost rimskoj crkvi”, jer je to za slavu apostolske stolice naručito potrebno”. “Radi se o vremenu pre Nemanjića i pre Svetog Save, a Ban Vukanović je bio visokog porekla, majka mu je bila Ana Diogen – unuka romejskog cara Konstantina Diogena, sestra Jelena je bila kraljica Ugarske a brat Uroš II Primislav vladar Srbije. Na ovo treba obratiti pažnju jer su Srbi pre Nemanjića imali vladare koji su bili u porodičnim odnosima sa romejskom carskom porodicom…. Kako novija istraživanja pokazuju, pravog raskola između istočne i zapadne crkve nije bilo 1054. godine, već se on desio tek 1204. podmuklim osvajanjem i pljačkom Carigrada. Iz toga jasno proističe da su do 1204. godine sve crkve bile pravoslavne, a papa je sve do te godine barem nominalno priznavao romejskog cara i Vaseljenski sabor. Ban Beloš je bio ”palatin ugarski” jer je njegova sestra Jelena bila ugarska kraljica. Sam naziv ”Uroš” je ustvari ugarska gospodska titula koju su kasnije i Nemanjići nosili i znači da ima posede u Ugarskoj i pravo nasleđivanja prestola”. Miloš Stanić

U porodici Urošević se vino proizvodi generacijama, koja tajne, brige i prednosti uzgoja grožđa i proizvodnje dobrog vina smatra porodičnim nasleđem. Iz veština, ljubavi, posvećenosti i velikog rada koji se prenose sa kolena na koleno, nastala su veoma kvalitetna stona vina u kojima uživaju svi koji ih probaju: italijanski i rajnski rizling, rose, cabernet franc i vranac, kao i desertno crveno vino bermet, koje je karakteristično za područje Fruške gore, a za koje postoje podaci da se nekada služilo na čuvenom Titaniku. Jedna od najzapaženijih maskota Vinarije Urošević je deda Milan – najstariji član porodice, koji pleni vrednoćom, mudrošću, lepotom i radošću, zadovoljan što ga nasleđuju mlađa pokolenja, poštujući na isti način kao on vinogradarstvo i proizvodnju vina na porodičnom imanju Urošević. Deda Milan je glavni domaćin i organizator pečenja rakije od loze, kajsije, kruške i šljive za porodične potrebe, što je lep običaj u Sremu i Srbiji koji ostaje u dugom sećanju !

Uz proizvodnju vina, vinarija “Vinogradi Urošević” u Banoštoru se uspešno bavi i vinskim turizmom, na radost i zadovoljstvo brojnih posetilaca. Lepo uređen vinski podrum porodice Urošević ima kapacitet od 30 000 litara, a vinarija obuhvata i salu za degustacije i posluženje hrane za 30 osoba, uređenu u tradicionalnom sremačkom stilu – zidana kaljeva peć, ručno vezeni ukrasi i elementi sa vinskim motivima, staro oruđe za rad u vinogradu, roštilj i peć u kojima vredni domaćin sa posebnim uživanjem priprema kotlić od divljači i drugih vrsta mesa ili sač, starinski orman sa prirodnim džemovima od organski proizvedene kajsije i šljive koji najbolje idu uz krofne, palačinke i ostalu hranu koja se poslužuje uz vina.… Osim zatvorene sale za degustaciju koja se koristi tokom zimskih meseci, vinarija Urošević ima i otvorenu terasu kapaciteta 30 osoba na kojoj posetioci uživaju u jedinstvenim ukusima i mirisima tokom leta i jeseni, uz prekrasan pogled na Dunav. Sva hrana koju nudi porodica Urošević priprema se na tradicionalni sremački način, po starim porodičnim receptima koji se prenose generacijama. Ovde posetioce očekuje jedinstveno ukusna, jednostavna sremačka jela – sremački ćevap, juneći ili pileći kotlić sa domaćim knedlama, riblja čorba od sveže izlovljene dunavske ribe, paprikaš od divljači sa domaćim rezancima, krofne, rezanci sa makom, kolač na kukuruzovini, palačinke, vanilice, šapice, salenjaci....  Ukoliko posetioci imaju više vremena, moguće je da provedu ceo dan u prirodi Fruške Gore i Dunava, jer marljivi domaćini sa posebnim zadovoljstvom organizuju posetu vinogradu, branje grožđa /sezonalno/ ili rad u vinogradu, uz tradicionalni pudarski ručak na otvorenom…. Osim toga, moguća je poseta obližnje Majkine radionice radionice starih zanata – suvenirnice, u kojoj se posetiocima predstavljaju očuvane veštine izrade suvenira i drugim predmeta od materijala i sirovina iz prirode i organizuju zanimljive obuke određenih poslova – vez, slikanje na staklu, izrada mirišljavih sapuna…. Berba grožđa u vinogradima Urošević i prateći poslovi predstavljaju jedinstveni doživljaj i omogućavaju nezaboravne utiske posetilaca, kojima je na raspolaganju direktno upoznavanje dobro očuvane tradicije i običaja Srema….  Porodica Urošević čini sve da iskoristi povlašćeni položaj koji im je priroda dala za kvalitetno grožđe i još bolje vino, kao i da celokupno vinogradarsko iskustvo i urođenu srdačnost podeli sa drugima.