Sigišoara

Tragovi života iz bronzanog doba su pronađeni u Sigišoari, bajkovito lepom gradu u središtu Rumunije, oko 300 km severno od Bukurešta, kao i dačka utvrđenja iz gvozdenog doba i brojni ostaci rimske vladavine na ovim prostorima.

Kralj Mađarske je u 12. veku pozvao nemačke zanatlije i trgovce da se nasele u Transilvaniji i brane njegovo carstvo kada je naselje nosilo naziv Segesvár. Odbramabene zidine Sigisoare su duge 960 metara, a od nekadašnjih 17 kula je danas ostalo samo devet. Među kulama grada Sigišoare je najimpresivnija i najpoznatija kula sa satom, sagrađena u 14. veku, koja je simbol grada i dostiže visinu od 64 metara, odakle se pruža nezaboravan pogled. Većina od 164 kuća u Sigišoari – Schassburga kako se grad zvao u 15. veku, starosti preko 300 godina i okrečenih u živim bojama su danas zaštićeni spomenici kulture.

Istoričar Krauss 1191. godine navodi saško naselje na mestu današnjeg grada Sigišoara, na krivini reke Tarnava Mare. Sigišoara je 1337. godine postala sedište kraljeva koji su naselju 1367. godine dali status grada pod imenom Civitas de Segusvar. Grad Sigišoara je tokom nekoliko vekova imao strateški i trgovački značaj na obodu centralne Evrope. Grad Sigišoara – Schassburg je postao jedan od najznačajnijih gradova Transilvanije, čiji su umetnici posećivali Sveto rimsko carstvo. Nemačke zanatlije i umetnici su vodili privredu i razvoj grada, kao i izgradnju utvrđenja koja su je čuvala. Procenjuje se da je grad Sigišoara tokom 16. i 17. veka imala 15 esnafa i 20 odeljenja za rukotvorine. Barokni vajar Elias Nicolai je živeo u gradu.

Sigišoara ima izuzetno dobro očuvanu srednjovekovnu tvrđavu koja obuhvata glavni trg na kome se nalazi kuća u kojoj je rođen Vlad Cepeš. Grad Sigišoara se sastoji od dva dela. Srednjovekovno utvrđenje Sigišoare je sagrađeno na vrhu brda i poznato je kao Citadela. Donji deo grada Sigišoare leži u dolini reke Târnava Mare. 1431. godine je vlaški vojvoda Vlad /otac Vlada Cepeša/ dobio titulu Reda Zmaja, od kada je poznat kao Vlad Dracul /Zmajević/. U to vreme je on bio vojni zapovednik Transilvanije, ali je kasnije dobio status vojvode – kraljevića Vlaške, položaja koji je ranije imao njegov otac Mirče. Vlaški kraljević princ Vlad Dracul – otac Vlada Tepeša Drakule, koji je živeo u gradu Sigišoari tokom izbeglištva, imao je kovnicu novca /jer je izrada novca bila privilegija i monopol mađarskih kraljeva tadašnjeg Mađarskog kraljevstva/. Vlad Drakula II je izdao prvi dokument koji pominje rumunsko ime grada Sigišoare. U gradu je 1631. godine George I Rákóczi izabran za kraljevića Transilvanije i kralja Mađarske. Sigišoara je preživela vojnu opsadu, požar i kugu tokom 17. i 18. veka.

Vladislav III Zmajević (rum. Vladislaus III Drakulya), knez i vojvoda Vlaške, poznat i kao Vlad Cepeš (rum. Vlad Ţepeş — Vlad Nabijač) ili Vlad Drakula je bio vlaški vojvoda koji je vladao Vlaškom u tri perioda: 1448, 1456—1462. и 1476. godine. Poznat je po tome što je tokom svoje vladavine navodno sprovodio surove metode u odbrani od osmanskih osvajanja, naročito nabijanjem na kolac svojih protivnika, pre svega osmanlijskih zarobljenika i njihovih pomagača. Takođe je poznat i kao nadahnuće za ime vampira u romanu Drakula irskog književnika Brema Stokera. Njegov otac, Vlad II Drakul je bio član Reda Zmaja prvog reda, koji je osnovan da štiti hrišćanstvo u Istočnoj Evropi. Vlad je poštovan kao narodni heroj u Rumuniji, kao i u drugim delovima Evrope, zbog zaštite srpskog stanovništva severno i južno od Dunava.  Značajan broj pripadnika običnog naroda i bojara – plemića koji se preselio severno od Dunava i Vlaške je prepoznao Vlada kao vodeću ličnost u odbrani od nadirućih Osmanlija. Tokom svog života Vlad je u latinskim dokumentima pisao svoje ime kao Wladislaus Dragwlya, vaivoda partium Transalpinarum /1475/. Na rumunskom jeziku je nasledio patronim Dragwlya /ili Dragkwlya/ Dragulea, Dragolea, Drăculea što je deminutiv od epiteta Drakul, koji je u imenu nosio njegov otac Vlad II, koji je od 1431. godine bio član krstaškog Reda Zmaja. Na modernom rumunskom jeziku Dragon se čita Drac /od latinskog Draco/. Kasnije se pridodat nastavak -ul, pa je Vlad II postao poznat kao Vlad Drakul ili Vlad Dragon /Vlad Zmaj/. Reč drac na rumunskom ima značenje za đavola, što je kasnije dovelo do pogrešnih tumačenja da je Vlad bio đavo. Nadimak Vlad Nabijač se vezuje za navodne surove metode nabijanja protivnika na kolac, ali mu je dodeljen posthumno i pominje se tek oko 1550. godine. Pre toga je takođe bio poznat i kao Kazıklı Bey /Kazika beg/ kako su ga nazivali u Osmanskom carstvu.

Vladislav Zmajevic je rođen 1431. u tvrđavi Sigošara. Otac mu je bio Vlad II Drakul, a majka moldavska princeza Snežana. Imao je starijeg brata Mirču i mlađeg polubrata Radua. Iste godine kada je rođen, njegovog oca je nemački car i mađarski kralj Žigmund Luksemburški u Nirnbergu uveo u vojni krstaški Red Zmaja, čime je stekao nadimak Drakul-Zmaj. Poveren mu je zadatak borbe sa Osmanlijama na granici Transilvanije i Vlaške. Vlad Drakul je 1436. godine zbacio Aleksandrua Aldeu sa prestola i postao vlaški knez. Kada se učvrstio na prestolu, uvideo je da se ravnoteža snaga menja u korist osmanskog sultana Murata II i sklopio je savez sa Turcima protiv kralja Žigmunda. 1438. godine je učestvovao sa Osmanlijama u napadau na Transilvaniju, a pratili su ga sinovi Drakula i Mirča. U tom pohodu je često spašavao hrišćane od turskog zarobljeništva, što je dovelo do toga da Osmanlije posumnjaju u njegovu odanost. Vlad II i sinovi Vlad II i Radu su zarobljeni prilikom posete Muratu 1444. godine. Posle kratkog zatočeništva Vlad II se zakleo na vernost sultanu, a kao dokaz svoje odanosti ostavio sinove kao taoce. Druga supruga Vlada II Drakule je bila Ilona Silađi iz Transilvanije, sa kojoj je imao dvojicu sinova.

Vlad II i njegov mlađi polubrat Radu su bili u kućnom pritvoru u Maloj Aziji, gde su naučili turski jezik. Drakula je, navodno, posmatrajući turske metode mučenja i sam razvio jako osećanje za okrutnost. Drakula je svojom nepopustiljivošću ulivao strah svojim čuvarima i često je bio bičevan i mučen. U međuvremenu se njegov otac, Vlad II vratio na vlaški presto i obnovio prethodnu zakletvu pripadnika Reda Zmaja. Pridružio se borbi protiv Osmanlija, a zakletve date sultanu ga je razrešio papa. Sin Mirča je aktivno učestvovao u velikom krstaškom pohodu 1443. godine u kome je Osmanlijama oteta tvrđava Đurđu. Međutim, pohod na Varnu, 1444. godine je bio potpun neuspeh. Vlad Drakul i Mirča su za ovaj katastrofalan porez krstaša optuživali vođu pohoda Janoša Hunjadija – Sibinjanin Janka. Hunjadijeve pristalice su 1447. godine ubile Vlada II Drakulu, a Mirču su oslepeli i živog zakopali. Posle smrti Vlada II su Osmanlije želele da vrate Vlada III u Vlašku i podrže njegov povratak na presto, u nadi da će ostati njihov saveznik. Vlad III je uspeo da pobegne iz logora osmanske vojske kod ujaka, princa Bogdana II, vladara Moldavije sa čijim sinom nastavlja obrazovanje u manastiru Sučava. Ubrzo je uverio Janoša Hunjadija u svoju odlučnost u suprostavljanju osmanskom napredovanju i uz njegovu pomoć se vratio na presto Vlaške. Započeo je preuređivanje spoljne i unutrašnje politike, a poznat je po svom oslanjanju na običan narod i narodnu miliciju koja je činila glavninu njegove vojske.  Izvršio je podelu zemlje u korist naroda, ukinuo je feudalnu obavezu i dao status slobodnih vojnika svima koji su bili spremni da se po pozivu priključe narodnoj miliciji u borbi protiv Osmanlija. Postao je punopravni član Reda Zmaja. Odbijao je da nosi krunu, već je kao simbol vlasti nosio kapu – crnu šubaru sa brošem, zapravo prsten sa crvenim rubinom na zlatnoj osmokraroj zvezdi sa bisernim kracima, kroz koje su bila prepletena orlova pera. Tom prstenu i dragom kamenu su pripisivana posebna svojstva. Ovaj simbol vlaške vlasti će biti poslednji put viđen na portretu vlaškog kneza Mihajla Hrabrog, 1593-1601. Legende o pravednosti i doslednoj borbi protiv Osmanlija Vlada Cepeša Drakule su i dalje žive u predanjima naroda Gorja i Banata, nasuprot brojnim pričama o vampirizmu i okrutnosti. Vlad Cepeš III je verovatno završio svoj život 1477. godine, tako što su mu Osmanlije odsekle glavu i poslali je u Istanbul, gde ju je sultan pokazivao kao dokaz da je Kazikli beg konačno mrtav. Pretpostavlja se da je sahranjen u blizini manastira Komana, okrug Đurđu, koji je upravo on osnovao 1461. godine. Ime Vlada Cepeša se nalazi na spisku darodavaca manastira Hilandara na Svetoj Gori.

Centar grada Sigišoare, koji je brižljivo očuvao odlike malog, srednjovekovnog, utvrđenog grada, od 1999. godine pripada UNESCO svetskom kulturnom nasleđu kao UNESCO istorijski grad. Grad Sigišoaru, 220 km severozapadno od Bukurešta, smatraju najlepšom i najbolje očuvanom naseljenom tvrđavom u Evropi, koju odlikuje dobro očuvana autentična srednjovekovna arhitektura. U Istočnoj Evropi je grad Sigišoara jedan od nekolicine utvrđenih gradova koji su još uvek naseljeni. Sigišoara je poznata i omiljena turistička destinacija Evrope  i Rumunije, koju tokom čitave godine posećuju turisti iz čitavog sveta.

 

SHARE IT: