Manastir Rožen – Roženski manastir
Roženski Manastir, posvećen Rođenju Bogorodice je udaljen 5 km od Melnika i najveći je manastir u regionu planine Pirin, u jugozapadnoj Bugarskoj, kao i jedan od nekolicine veoma dobro očuvanih srednjovekovnih manastira Bugarske. Najstariji arheološki nalazi o životu u srednjem veku na ovom podrucju predstavlja grobnica sa nekoliko novčića i ukrasa iz perioda vizantijskog cara Mihajla VIII Paleologa /1259–1282/. Drugi nalazi takođe potiču iz 13. veka, dok je mermerni friz iznad centralnog ulaza u crkvu manastira Rožena s kraja 13. ili početka 14. veka. Par novijih manastirskih objekata Rozenskog manastira potiče iz doba vladavine despota Aleksija Slava. Najraniji pisani dokumenat koji potvrđuje postojanje manastira Rožen je knjiga psalama iz 1551. godine, koja se danas čuva u Velikoj Biblioteci Svete Gore. Crkva Roženskog manastira je sagrađena u obliku nepravilnog šestougaonika pre 15. veka i oslikana je 1597. godine. Neke od ovih fresaka manastira Rožen su očuvane do danas, a južna fasada je oslikana 1611. godine.
Roženski manastir je uništen u požaru između 1662. i 1674. godine, kada je stradala biblioteka i većina objekata. Manastir Rožen je obnovljen u narednom veku, sredstvima stanovnika čitave Bugarske. Obnova je započela 1715. godine i završena 1732. godine. Kao i drugi manastiri u Bugarskoj, manastir Rožen cuva čudotvornu ikonu Bogorodice zaštitnice, koja se nalazi u kapeli Svetih vrača Kozme i Damjana. Manastir Rožen je kao znacajan regionalni centar pravoslavlja doživeo svoj vrhunac u 19. veku, kada je posedovao brojna imanja. Grob čuvenog bugarskog revolucionara Janeta Sandanskog se nalazi u blizini manastira Rožen.
