Manastir Naupara
Na desnoj obali reke Rasine, u podnožju Jastrepca, u selu Naupara, oko 30 km od Kruševca, nalazi se istoimeni manastir, sa crkvom posvećenom Rođenju Bogorodice. Gradnja crkve manastira Naupara završena je oko 1381. godine. Prvi pisani podatak o manastiru Naupari nalazimo u Povelji kneza Lazara iz 1382. godine, kojom manastiru Drenči poklanja, između ostalog i “Dvor u Naupari sa crkvom”. Osnivači Naupare su hilandarski monah Dorotej i njegov sin Danilo, budući srpski Patrijarh, a prema legendi je zidanje crkve pomogao despot Stefan Lazarević. Po arhitekturi manastir Naupara liči na nešto ranije sazidanu Crkvu Lazaricu u Kruševcu i predstavlja spomenik moravske graditeljske škole. Manastir Naupara je 1454. godine znatno stradao od Turaka. Današnji oblik Naupara je dobila potpunom obnovom, koja je sprovedena 1835. godine po nalogu kneza Miloša Obrenovića, a zalaganjem braće Simić.
Osnova manastira Naupare je u obliku sažetog trikonhosa, a iznad središnjeg prostora se uzdiže kube, koje se oslanja na pilastre, na visoko izdignutom kockastom postolju. Nad pripratom manastira Naupare se uzdiže kula, koja je verovatno korišćena kao zvonik. Priprata Naupare, sa snažnom kulom, građena je zajedno sa hramom, ali je punim zidom odvojena od naosa. Crkva manastira Naupare je zidana grubo obrađenim kamenom i ukrašena je sa dva kordonska venca. Pretpostavlja se da je cela građevina crkve manastira Naupare preziđivana. NA jednostavno obrađenoj fasadi, Manastir Naupara ima izuzetno bogato ukrašene velike kamene rozete, najlepše u celoj ovoj grupi srednjovekovnih spomenika. Svojim umetničkim stremljenjima, najveća rozeta manastira Naupare je neprevaziđena u moravskoj skulpturi. Dve rozete se nalaze na zapadnom delu priprate, dok postoji još 25 rozeta na ostalim bočnim zidovima crkve. Crkva manastira Naupare je bez živopisa, koji je verovatno uništen u vreme preziđivanja.
Manastir Naupara posebno privlači svojim kamenim rozetama iznad portala, naročito većom, koja uokviruje kružne reljefne predstave motiva sa srednjovekovnom simbolikom dvanaest meseci u godini. Danas je Naupara ženski manastir u kome živi nekoliko monahinja, obrađujući manji posed, jer značajne površine šuma i livada, koje je manastir posedovao tokom svoje istorije, još nisu vraćene.
