Manastir Kalenić
Manastir Kalenić je izgrađen u periodu od 1407. do 1413. godine kao vlastelinska zadužbina Bogdana, visokog dostojanstvenika dvora kneza Lazara i kasnije despota Stefana Lazarevića. Manastir Kalenić se nalazi u udaljenom području obronaka Gledićkih planina, blizu Rekovca, zapadno od sela Oparića, na području Levča u centralnoj Srbiji. Manastir Kalenić poznat je po izvanrednoj lepoti i prefinjenoj dekoraciji kamene skulpture i ornamentike fasade, kao remek delo moravske arhitektonske škole srednjovekovnog srpskog graditeljstva.
Crkva manastira Kalenića je posvećena Vavedenju Presvete Bogorodice i izuzetno je lepa spolja, zahvaljujući znalački izvedenom spoju redova belog kamena i crvene cigle. Kalenićka crkva ima trolisnu osnovu, a na zapadoj strani je priprata. Iznad središnjeg dela crkve je visoka, izdužena kupola, a iznad priprate je takođe kupola, bez prozora. Crkva manastira Kalenića stremi u visinu, na čijoj fasadi su dva horizontalna kordonska venca koji je obavijaju. Najlepši su delovi kamenog plitkog reljefa na fasadi manastira Kalenića koji predstavljaju ptice, grifone, ljudske likove i lavove, uz majstorski izvedene dvostruke pletenice oko prozora i portala.
Slikarstvo manastira Kalenića iz 1413. godine se ubraja među najviša umetnička ostvarenja srednjevekovnog srpskog slikarstva i predstavlja remek-delo majstora Radoslava i pomoćnika – najznačajnijih umetnika srpskog fresko-slikarstva sa početka 15. veka. U priprati manastira Kalenića je naslikana ktitorska kompozicija vlastelina Bogdana sa ženom Milicom i bratom Petrom, kao i portret despota Stefana Lazarevića. Od fresaka Kalenića se posebno ističu kompozicije “Svadba u Kani”, “Sveti Ratnici” i “Isceljenje leproznog-gubavog”.
Kao i mnogi drugi srpski manastiri, Kalenić je dosta stradao od Turaka, a krajem 17. veka je sasvim opustošen. Prva obnova manastira Kalenića je izvršena 1766. godine, ali je tokom srpskog ustanka protiv Turaka, 1788-1791. godine potpuno spaljen, za odmazdu zbog učešća monaha u pobuni. Krajem 18. veka usledilo je nekoliko značajnijih obnova i povratak monaha u manastir. 1815. godine su u Kalenić iz manastira Fenek prenete mošti kralja Stefana Prvovenčanog, gde su počivale sve do 1839. godine, kada su vraćene u manastir Studenicu. U kompleksu manastira Kalenića postoji muzejska postavka Šumadijske eparhije SPC.
Manastir Kalenić je ženski, aktivan manastir i o njemu brinu monahinje. Posebna radost naših gostiju je upoznavanje manastira Kalenića i boravak u novom, udobnom i lepo uređenom konaku tradicionalnog izgleda, izgrađenom 2008. godine. Posetioci manastira Kalenića uživaju u bogatstvu kulturnog nasleđa i udobnom smeštaju novog – gostinskog konaka manastira Kalenića u jednokrevetnim, dvokrevetnim i trokrevetnim sobama sa kupatilima sa tušem, udobno opremljenih drvenim nameštajem. Posetiocima manastira Kalenića je, uz poseban dogovor i blagoslov, na raspolaganju manastirsko ili tradicionalno posluženje hrane i vina, koje brižljivo i sa ljubavlju pripremaju monahinje od namirnica proizvedenih na manastirskom imanju.
