Manastir Gorioč
Manastir Gorioč na Kosovu i Metohiji je posvećen Svetom Nikoli. Manastir Gorioč je zadužbina Svetog Kralja Stefana Dečanskog iz 14. veka, koji ga je podigao u znak zahvalnosti za izlečenje i isceljenje “izgorelih” očiju, po čemu je manastir i dobio ime “Gorioči”. Manastir Gorioč se nalazi na severozapadu Kosova i Metohije, u blizini gradića Istoka, na Belom Kamenu i “metoh” je manastira Visoki Dečani. Pored male crkve Svetog Nikole, u okviru manastira Gorioč se nalaze konak i zvonik iz kasnijeg perioda.
Jednobrodna crkva manastira Gorioča je bila izgrađena u 14. veku, ali nažalost nije sačuvana u svom prvobitnom obliku, iako je do danas i tokom duge istorije predstavljao važno duhovno središte srpskog naroda na Kosovu i Metohiji. Crkva manastira Gorioča je obnovljena u 16., 18. i početkom 20. veka. U crkvi manastira Gorioča je sačuvano 11 ikona slikanih tokom 16., 17. i 18. veka. Svojevremeno se u Manastiru Gorioč nalazila i bogata zbirka srednjevokovnih knjiga, sa vrednim rukopisima iz 14. i 15. veka, što je zabeležio ruski putopisac Gilferding u 19. veku, kada je neke od knjiga poneo sa sobom u Rusiju. Ove knjige se danas čuvaju u gradskoj biblioteci u Petrogradu.
Za vreme drugog svetskog rata, albanski nacisti su koristili manastir Gorioč kao zatvor za srpske i crnogorske zarobljenike. U dvorištu crkve, konak, zvonik i fontana su kasnije obnovljeni. Posle rata na Kosovu 1999. godine, sva srpska populacija sa ovog područja je napustila Kosovo i Metohiju, a monahinje i otac Sava su tokom nekoliko dana ostali sami bez ikakve zaštite. Od kada su međunarodne mirovne snage stigle na Kosovo i Metohiju, manastir Gorioč je ponovo pod zaštitom. Danas je Gorioč ženski manastir sa pet monahinja i jednim starijim arhimandritom, ocem Savom. Monaštvo manastira Dečani redovno posećuje Manastir Gorioč, posebno tokom nedeljnih službi i prazničnih liturgija, a takođe i pomaže u poslovima održavanja manastira. Manastir Gorioč čuvaju španski vojnici KFOR-A/EULEX-A koji pomažu monahinjama oko nabavke i pružaju im zaštitu prilikom putovanja u okviru i van Kosova i Metohije, ili prilikom poseta lekaru.
