Arača Novi Bečej
Monumentale ruševine crkve Svetog arhangela Mihajla u Arači, benediktinske srednjovekovne opatije, se nalaze u Vojvodini, 14 kilometara severoistično od Novog Bečeja, na reci Tisi, pored Novog Miloševa /nekadašnje Beodre/, okruzene plodnim njivama. Crkva u Arači predstavlja kulturno istorijski spomenik prvog reda i jedini tog značaja iz srednjeg veka na ovom području.
Na osnovu arheoloških istraživačkih ispitivanja saznaje se da je kompleks crkve Svetog arhangela Mihajla u Arači i bliža okolina bio naseljen još u praistorijsko doba – mlađe kameno doba i naselje iz ranog srednjeg veka. Romaničku baziliku Svetog arhangela Mihajla u Arači je podigao nepoznati mađarski feudalac oko 1230. godine na temeljima neke starije crkve, verovatno iz 11. veka. To je bila reprezentativna trobrodna bazilika sa tri polukružne oltarske apside /zadnji polukružni deo crkve/, rasčlanjena ručnim arkadama sa polustubovima. Za građevinski materijal bazilike u Arači je korišćena opeka, tesani kamen peščar i mermer. Posle stradanja u ratovima i osvajanjima Kumana i Mongola, crkvu Svetog arhangela Mihajla u Arači je obnovila mađarska kraljica Jelisaveta, ćerka Stevana II Kotromanića, 1370. godine, kada je dozidan gotski zvonik, a verovatno dodato i nešto više kamene plastike. Utvrđenje u Arači je 1417. godine bilo u posedu despota Stevana Lazarevića, a kasnije je bila pod vlasti područja Đurađa Brankovića. Kapitele i konzole crkve u Arači krasi raznovrsna dekorativna plastika sa figuralnim i biljnim motivima. U kasnom srednjem veku je u kompleksu Arače podignuta odbrambena tvrđava koje danas ne postoji, ali će moguće biti pronađena u budućim iskopavanjima i istraživanjima.
Turci su pod komandom Mehmed-Paše Sokolovića 1551. godine, prilikom osvajanja Banata zauzeli i spalili Araču. Nakon ovog uništavanja crkve Svetog arhangela Mihajla u Arači je do kraja 19. veka postepeno propadala. U 19. veku je Arača pripadala posedima Karačonji iz Beodre, kada je Mađarska komisija za zaštitu spomenika kulture preduzela neznatne konzervatorske mere. Kamena plastika i ostali građevinski materijal crkve u Arači je nemilosrdno razvučen po okolnim mestima, a pojedini delovi se nalaze i u nekim muzejima.
