Albanska narodna nošnja

Albanska narodna nošnja je tradicionalna odeća koju nose Albanci. Poput stanovnika drugih zemalja Balkana, tradicionalno odevanje Albanaca ima svoje posebne grane, sa više od 200 različitih vrsta narodne nošnje i originalne odeće na području čitave Albanije. Razlog je podela albanske države u drevnim vremenima i tokom srednjeg veka.

Skoro svaki region Albanije ima svoj tradicionalni način odevanja. Fustanella ili albanska suknjica je bila uobičajeni deo muške odeće u Albaniji do 1400. godine. Fustanella je bila važan deo tradicionalne grčke i albanske nošnje koja je potekla iz ovog regiona, stanovništva čiji su preci bili Arvaniti – pravoslavna hrišćanska grčka zajednica koja je govorila albanski jezik i u srednjem veku naselila teritoriju Epira i današnje Grčke. Seoski pripadnici su obično nosili fustanellu izrađenu od grubog lanenog ili vunenog materijala, a imućniji – svilenu fustanellu. Fustanela je deo traditionalne narodne nošnje u Albaniji, Grčkoj i Makedoniji, koju je nosila Kraljevska garda Albanije /1924–1939/. Fustanella je veoma teška, otporna na oštećenja od bodeža i korisna pri kretanju po kamenitom terenu.

Tokom turske vladavine Albanijom /1468 – 1912/, Albanci su prihvatili mnoge uticaje turske kulture. U seoskim područjima Albanije mnogi još uvek nose fes, tradicionalnu tursku kapu, kao i živopisne pojaseve. Žene u Albaniji nose izvezene bluze turskog stila, sa širokim pantalonama /šalvarama/.  Muška nošnja iz Malesije se sastoji od uskih vunenih /čojanih/ pantalona sa crnim ukrasom od gajtana, vunene kecelje sa kožnim pojasom, prebačenim preko nje i svilenog haljetka /jakne/ dugih tamno crvenih rukava sa belim prugama. Kaput sa dugim rukavima se nosi preko haljetka, zajedno sa spoljnom jaknom kratkih rukava /dzurdin/. Glava i vrat se pokrivaju belom tkaninom.

Tradicionalnu žensku nošnju Južne Albanije čini bluza sa širokim manžetnama, izrađena od materijala koji se slaže sa izvezenim haljetkom. Naboran žipon se nosi ispod čitave suknje, kao i složeno izvezena kecelja, koja pojasom upotpunjuje nošnju. Zlatni lanci se spuštaju oko ženskog vrata i slivaju se do pojasa, do džepa na desnoj strani, u kome su prikupljeni. Marama prekriva kosu albanske žene. Na severu Albanije, rukavi bluze su široki, sa čipkanim vezom na obodima. Vez na kecelji je složen, ali se znatno razlikuje po stilu od veza u Južnoj Albaniji. Dukati se nose na glavi i u nekoliko nizova oko vrata. Glavni ukras ženske albanske nošnje je živopisan jelek, koji se nosi preko odeće.

U gradovima Albanije je najčešći konzervativni zapadnjački stil odevanja. Albanci su skromni. Međutim, ni muškarci, a ni žene u Albaniji ne nose šorceve ili drugu vrstu otvorene odeće. Tradicionalno odevanje se danas u albanskim gradovima sreće uglavnom u pozorišnim predstavama ili folklornim nastupima.